Đàn piano acoustic hay còn gọi là đàn piano cơ được làm từ nhiều nguyên liệu thiên nhiên. Do vậy chnsg nhạy cảm và bị ảnh hưởng khá nhiều bởi độ ẩm và nhiệt độ, đặc biệt như là với điều kiện khí hậu nóng ẩm ở Việt Nam. Vì vậy, để sử dụng và bảo quản đàn piano cơ có được âm thanh tốt, tuổi thọ bền lâu, người chơi nên tìm hiểu và tuân thủ bảo quản đàn piano cơ đúng cách.
Hướng dẫn bảo quản đàn piano cơ đúng cách
Không để đàn piano cơ sát tường, nên cách ra tối thiểu 3cm.
Không để đàn ở gần vị trí nóng ẩm
– Nếu để gần vị trí nóng ẩm tăng cao sẽ tác động đến đàn piano như bị mốc, dây chùng, sét dẫn tới đứt dây, dính phím, dính búa (do nỉ hút hơi ẩm phình to ra), búa bị ẩm, tiếng đàn nghe không còn vang và “thánh thót” nữa. Vì thế vị trí đặt đàn nên đặt đàn ở không gian thông thoáng, không ẩm thấp, tránh ánh nắng mặt trời chiếu vào trực tiếp, không gian đặt đàn nên có những vật cản để hút âm thanh như bàn ghế, kệ sách,… Đàn piano được bảo quản lý tưởng ở nhiệt độ 15oC ~ 25oC, và độ ẩm 40% ~ 70%
Dùng ống sấy đàn vào mùa mưa nồm
– Vào mùa mưa nồm với độ ẩm cao, bạn nên cắm ống sấy liên tục để những bộ phận được cấu tạo bằng dạ ở bên trong đàn giữ được trạng thái tiêu chuẩn (dạ gặp độ ẩm cao sẽ hút nước và trương lên sẽ làm cho các khớp chuyển động bị kẹt) .Những gia đình đặt đàn ở trong phòng có máy lạnh thì tuỳ theo mức sử dụng máy lạnh có thường xuyên hay không để mà cắm ống sấy hoặc theo dõi khi thấy độ nhạy của phím kém, búa kẹt thì cắm 24h/24h. Trong điều kiện độ ẩm Việt Nam nói chung, người ta thường sử dụng ống sấy có xuất xứ từ Trung Quốc, điện năng tiêu thụ 20w (bằng một bóng đèn nhỏ). Bạn không nên cắm ống sấy quá nhiều, 24h/24h hết tháng này sang tháng khác, năm này sang năm khác, ngay cả trong mùa khô vì cắm ống sấy quá nhiều sẽ làm đàn bị khô, gỗ, dạ và búa đàn bị ngót quá sẽ làm đàn bị đanh tiếng, các chốt giữ dây sẽ bị lỏng do gỗ bị ngót. Đàn cần độ ẩm vừa. Chế độ sấy đối với đàn như nước đối với hoa. Nước nhiều hoa chết, sấy quá nhiều, đàn sẽ khô, tiếng sẽ đanh, chốt giữ dây sẽ lỏng, đàn sẽ không hay nữa. Mà không sấy thì đàn ẩm quá cũng không tốt.
Kiểm tra dây, chỉnh dây định kỳ
– Nếu đàn có tần suất sử dụng thấp (khoảng 60phút/ngày) thì hàng năm nên cho thợ chuyên môn kiểm tra một lần để lên dây, chỉnh lại máy. Chỉnh dây định kỳ (rất quan trọng). Việc chỉnh dây định kỳ giúp cho dây đàn ổn định về cao độ, phím đàn và máy đàn hoạt động tốt, búa đàn làm cân bằng âm sắc, phát hiện và điều trị ngay những bệnh thường gặp ở piano: dính búa, dính phím, chuột phá hoại, đàn luôn đẹp và sạch sẽ.
– Thời gian nên chỉnh dây định kỳ:
Đàn mới: nên chỉnh dây 6 tháng 1 lần trong 2 năm đầu tiên vì thời gian này dây đàn mới chưa co giãn ổn định.
Đàn cũ: nên chỉnh dây 6 tháng 1 lần trong 1 năm đầu (lưu ý: nếu đàn cũ mà dây thay mới thì cũng nên chỉnh dây như đàn mới), và sau đó tối thiều 1 năm chỉnh dây 1 lần.
Sau khi dùng đàn piano xong, đậy khăn phủ phím và đậy nắp bàn phím.
Không đặt các vật nặng, nóng lên nóc đàn.
Không làm sạch đàn bằng nước.
– Thay vào đó, bạn nên làm sạch đàn bằng chổi phất trần và khăn mềm (bề mặt trơn).
Không tự ý tác động vào các phần cơ phía trong của đàn
Không để mối, kiến, gián, đặc biệt là chuột vào trong đàn
– Với đàn có xuất xứ từ Nhật, dưới Pedal đàn có duy nhất 3 lỗ nhỏ là nơi duy nhất chuột có thể vào. Nên nhét miếng mút vào đó để chuột không chui vào và thỉnh thoảng nên kiểm tra xem miếng mút có còn không. Nếu phát hiện thấy có tiếng chuột bên trong đàn thì nên gọi ngay thợ chuyên môn.
Không để vật dụng lên nóc đàn, phủ khăn đàn
Nên phủ khăn trên đàn để khi để đồ vật lên trên không làm cho đàn bị xước. Không nên để lọ hoa có nước bên trong lên trên nóc đàn vì nếu lọ hoa đổ, nước sẽ chảy trực tiếp vào búa dạ của đàn. Búa sẽ bị trương lên và bắt buộc phải thay thế. Chi phí thay búa rất cao và vấn đề lớn hơn là đôi khi không có linh kiện đúng chủng loại để thay và đàn sẽ mất đi hoàn toàn giá trị.
