Đàn dây nói chung và Violon nói riêng, do đặc thù cấu tạo không gắn phím bấm, nên vấn đề âm chuẩn và tiết tấu càng trở nên sống còn đối với sự phát triển của một nghệ sĩ Violon. Mặc dù hệ thống giáo trình, hệ thống bài tập kỹ thuật dành cho nhạc cụ vốn được xây dựng, đúc kết từ nhiều thế hệ nhạc sỹ và các trường phái Violon nói riêng, song đi vào cụ thể đối với các đặc điểm cấu tạo sinh học tại mỗi khu vực, mỗi quốc gia cũng như các đặc điểm tâm lý và văn hoá khác, mà việc học tập và rèn luyện âm chuẩn – cao độ và nhịp điệu – tiết tấu cũng mang những đặc thù riêng và có những yêu cầu cụ thể rất riêng biệt. Nội dung nghiên cứu trong chương 3 đã chỉ ra những nhóm yếu tố tác động đến âm chuẩn, tiết tấu trong đào tạo âm nhạc nói chung và Violon nói riêng như: liên quan đến điều kiện kinh tế – xã hội; chưa có tiêu chí chuẩn để xác định; nhạc cụ chưa đạt chuẩn; hạn chế về tầm vóc, chiều dài bàn tay, ngón tay nên khó sử dụng những nhạc cụ chuẩn được thiết kế cho người châu Âu; thói quen khó điều chỉnh của người nghệ sĩ; hệ thống giáo trình, phương pháp giảng dạy chưa theo kịp xu thế vận động chung,…
Xem thêm: khóa học đàn violin
Từ những hạn chế cũng như những yếu tố tác động trong công tác đào tạo âm chuẩn, tiết tấu hiện nay, để đưa ra những giải pháp nhằm thay đổi, góp phần nâng cao hiệu quả đào tạo, chúng tôi căn cứ theo những nguyên tắc như: đảm bảo tính đồng bộ; đảm bảo tính vừa sức; đảm bảo tính thực tiễn; đảm bảo sự thống nhất giữa vai trò tự giác, tích cực, độc lập của người học với vai trò chủ đạo của giảng viên; đảm bảo tính kế thừa. Đồng thời, chúng tôi cũng tính đến vai trò đặc biệt quan trọng của thính giác trong việc xây dựng giải pháp. Những nhóm giải pháp được đưa ra cụ thể là: liên quan đến nhận thức; rèn luyện kỹ năng; ứng dụng khoa học công nghệ vào việc giảng dạy âm chuẩn, tiết tấu trong đào tạo Violon; xây dựng cơ chế kiểm soát quá trình dạy – học âm chuẩn, tiết tấu trong đào tạo Violon. Nâng cao hiệu quả đào tạo Violon liên quan đến âm chuẩn, tiết tấu để phân tích so sánh kết quả học tập, cũng như lấy ý kiến chuyên gia, giảng viên dự giờ nhằm đưa ra những điều chỉnh cho phù hợp giữa lý luận và thực tiễn, đồng thời có những khuyến nghị đối với các cơ sở đào tạo âm nhạc chuyên nghiệp về những vấn đề này.
Một thực tế trong công tác dạy – học Violon hiện nay là nhiều học sinh, nghệ sỹ Violon tương lai của chúng ta khi trình diễn các tác phẩm âm nhạc chưa đạt được những chuẩn mực theo khái niệm “nghệ thuật âm nhạc hàn lâm Châu Âu” bởi một số lỗi mang tính căn bản, cũng như kỹ thuật chưa ổn định. Qua việc nghiên cứu âm chuẩn, tiết tấu trong giảng dạy Violon hiện nay, chúng tôi cho rằng sự tiếp nhận và phương pháp rèn luyện của người học chưa đúng, chưa đầy đủ, cũng như phương pháp và kinh nghiệm sư phạm trong dạy học còn có chỗ cần được hoàn thiện để nâng cao hiệu quả trong công tác đào tạo Violon.
Từ những phân tích và diễn giải trong quá trình nghiên cứu, chúng tôi đã làm rõ vấn đề về âm chuẩn và tiết tấu, cũng như những yếu tố tác động, diễn trình biến đổi trong lịch sử. Khi đề cập đến vấn đề này trong truyền thống âm nhạc cổ điển Châu Âu, chúng tôi tập trung phân tích để đi đến nhận định rằng: hệ thống lý luận âm nhạc Châu Âu có giá trị học thuật, trong đó có vấn đề âm chuẩn, tiết tấu, là kết quả của một quá trình tích luỹ, tổng kết lâu dài các thành tựu lý thuyết âm nhạc của nhiều thế kỷ trước để lại. Các nhà lý thuyết và âm nhạc học đã đúc kết, xây dựng, bổ sung và hoàn thiện hệ thống ấy theo đúng tinh thần của chủ nghĩa duy lý, của tư duy khoa học thực nghiệm, của logic khoa học tự nhiên. Tính chính xác cơ học, tính hiệu quả mang ý nghĩa ứng dụng thực tiễn cao, tính khoa học của hệ thống lý thuyết và các khoa học thực hành, biểu diễn âm nhạc là những ưu thế mà nền âm nhạc cổ điển Châu Âu đem lại cho nhân loại bên cạnh kho tàng khổng lồ những tác phẩm âm nhạc kinh điển, mẫu mực của những thiên tài: Bach, Haydn, Mozart, Beethoven, Gluck, Chopin, Schubert,…
Khóa học đàn violin cho trẻ em
Thông qua khảo sát, chúng tôi cũng đã đề cập đến những hạn chế, khó khăn trong truyền thống đào tạo âm nhạc ở nước ta nói chung và thực trạng trong đào tạo Violon nói riêng trên phương diện âm chuẩn, tiết tấu. Trong đó, ngoài việc tiếp tục phân tích thêm các điều kiện kinh tế, xã hội và truyền thống thẩm mỹ người Việt được hình thành và lưu giữ qua nhiều thế hệ. Chúng tôi mạnh dạn đặt vấn đề, chỉ ra cái “lỗ hổng”, cái “lối ngỏ” trong hoạt động đào tạo của chúng ta xuyên suốt lịch sử xây dựng và phát triển nền nghệ thuật đàn Violon ở Việt Nam. Từ thực tiễn về thực trạng cảm nhận âm chuẩn, tiết tấu của học sinh trong đào tạo âm nhạc nói chung cũng như đàn Violon nói riêng, từ đặc điểm của quy trình đào tạo và đặc điểm kỹ thuật của nhạc cụ, chúng tôi phân tích các yếu tố khác trực tiếp chi phối và dẫn đến thực trạng nói trên:
- Tâm lý lứa tuổi nhỏ với đa số học sinh Việt Nam, ít hoặc chưa được chuẩn bị tinh thần, khả năng tự lập, dễ dẫn đến sự hoang mang, mất tự tin, học theo kiểu qua loa, đối phó.
- Những hạn chế về cấu tạo hình thể dễ dẫn đến những khó khăn nhất định khiến người học khó kiểm soát phản xạ về âm chuẩn và tiết tấu được chính xác.
Ngoài ra chúng ta không thể phủ nhận yếu tố môi trường, chẳng hạn như môi trường âm nhạc thời thơ ấu, thiết lập từ cha mẹ, anh chị em, và nền tảng giáo dục âm nhạc ảnh hưởng đến khả năng cảm thụ và sáng tạo âm nhạc.
Từ những nhận định này, chúng tôi đã xác định vấn đề cốt lõi đặt ra trong học tập và giảng dạy Violon ở Việt Nam, thì vấn đề âm chuẩn – cao độ và nhịp điệu – tiết tấu, vẫn được coi là mối quan tâm hàng đầu bởi đây là vấn đề sống còn đối với sự phát triển của một tài năng âm nhạc. Qua nghiên cứu, chúng tôi đã đề cập đến một số vấn đề đã và đang đặt ra trong đào tạo Violon hiện nay ở một số phương diện như cơ sở đào tạo, quy trình dạy học và những yếu tố tác động đến quá trình đào tạo Violon. Từ khảo sát thực tế và tham khảo ý kiến của một số chuyên gia, chúng tôi đã có những đánh giá bước đầu về công tác đào tạo Violon hiện nay. Qua việc đánh giá thực tiễn quá trình công tác đào tạo Violon hiện nay, chúng tôi đưa ra một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả giảng dạy âm chuẩn, tiết tấu trong đào tạo Violon, góp phần chuyên nghiệp hóa trong đào tạo âm nhạc nói chung và Violon nói riêng. Các nhóm giải pháp được đưa ra trên cơ sở những nguyên tắc như: đảm bảo tính đồng bộ; đảm bảo tính vừa sức; đảm bảo tính thực tiễn; đảm bảo sự thống nhất giữa vai trò tự giác, tích cực, độc lập của người học với vai trò chủ đạo của giảng viên; đảm bảo tính kế thừa. Đồng thời, chúng tôi cũng tính đến vai trò đặc biệt quan trọng của thính giác “tai trong” trong việc xây dựng giải pháp. Những nhóm giải pháp được đưa ra cụ thể là: liên quan đến nhận thức; rèn luyện kỹ năng; ứng dụng khoa học công nghệ vào việc giảng dạy âm chuẩn, tiết tấu trong đào tạo Violon; xây dựng cơ chế kiểm soát quá trình dạy- học âm chuẩn, tiết tấu trong đào tạo Violon.
Chúng tôi hy vọng với kết quả nghiên cứu có căn cứ, có cơ sở của mình sẽ góp phần nâng cao hiệu quả đào tạo Violon hiện nay, đáp ứng được mục tiêu đổi mới trong đào tạo âm nhạc hiện nay.
